DÂY THẦN KINH PHẾ VỊ LÀ GÌ?

Tìm hiểu về dây thần kinh phế vị, các chức năng của nó và cách kích thích để cải thiện sức khỏe cũng như giảm căng thẳng.

Andrew Hogue
Co-CEO, NEUROFIT
7 PHÚT ĐỌC
FEB 23, 2025

Dây thần kinh phế vị là một phần quan trọng trong hệ thần kinh của cơ thể, đóng vai trò then chốt trong việc điều hòa các chức năng thiết yếu và sức khỏe tổng thể. Hiểu về dây thần kinh phế vị có thể giúp chúng ta quản lý căng thẳng tốt hơn, cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Dây thần kinh phế vị là gì?

Dây thần kinh phế vị, còn được gọi là dây thần kinh sọ thứ mười, là dây thần kinh dài nhất trong cơ thể người. Nó kéo dài từ thân não xuống qua cổ, ngực và bụng, kết nối với nhiều cơ quan như tim, phổi và đường tiêu hóa.

Dây thần kinh này là một phần quan trọng của hệ thần kinh đối giao cảm, chịu trách nhiệm cho các chức năng "nghỉ ngơi và tiêu hóa" của cơ thể.

Chức năng của dây thần kinh phế vị

Dây thần kinh phế vị tham gia vào nhiều chức năng trong cơ thể, bao gồm:

Điều hòa nhịp tim: Dây thần kinh này giúp làm chậm nhịp tim, thúc đẩy trạng thái bình tĩnh và thư giãn.

Tiêu hóa: Nó thúc đẩy việc sản xuất các enzym tiêu hóa và mật, hỗ trợ quá trình phân giải thức ăn.

Hô hấp: Nó kiểm soát các cơ tham gia vào quá trình thở, đảm bảo hô hấp êm ái và hiệu quả

Phản ứng viêm: Nó giúp điều chỉnh phản ứng viêm của cơ thể, giảm nguy cơ viêm mạn tính

Điều chỉnh cảm xúc: Nó đóng vai trò trong việc kiểm soát căng thẳng và lo âu bằng cách thúc đẩy thư giãn và cân bằng cảm xúc

Dây thần kinh phế vị có thể được xem như tuyến liên lạc chính giữa não và cơ thể cơ thể - chịu trách nhiệm điều phối quá trình chuyển đổi của cơ thể giữa sáu trạng thái hệ thần kinh trên NEUROFIT Ring:

Vòng NEUROFIT cho thấy sáu trạng thái hệ thần kinh có thể xảy ra và các chuyển đổi giữa chúng.

Hơn nữa, Vagal Brake (một phần của dây thần kinh phế vị) kiểm soát việc tắt các phản ứng căng thẳng của cơ thể - thêm một lý do tại sao việc dây thần kinh phế vị của bạn hoạt động đúng cách là rất quan trọng.

Dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn chức năng dây thần kinh phế vị

Khi dây thần kinh phế vị không hoạt động đúng cách, nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe. Một số dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của rối loạn chức năng dây thần kinh phế vị bao gồm:

Vấn đề tiêu hóa: Các vấn đề như đầy hơi, khó tiêu và hội chứng ruột kích thích (IBS) có thể liên quan đến rối loạn chức năng dây thần kinh phế vị.

Rối loạn nhịp tim: Nhịp tim không bình thường, dù quá nhanh hay quá chậm, có thể cho thấy vấn đề về dây thần kinh phế vị.

Khó nuốt: Chứng khó nuốt (dysphagia), hoặc tình trạng khó nuốt, có thể là một dấu hiệu của rối loạn dây thần kinh phế vị.

Thay đổi giọng nói: Khàn giọng hoặc mất tiếng có thể xảy ra nếu dây thần kinh phế vị bị ảnh hưởng.

Viêm mạn tính: Tình trạng viêm dai dẳng trong cơ thể có thể liên quan đến các vấn đề về dây thần kinh phế vị

Vấn đề sức khỏe tâm thần: Lo âu, trầm cảm và thay đổi tâm trạng cũng có thể liên quan đến rối loạn dây thần kinh phế vị.

Nguyên nhân gây rối loạn dây thần kinh phế vị

Nhiều yếu tố có thể dẫn đến rối loạn dây thần kinh phế vị, bao gồm:

Căng thẳng mạn tính: Căng thẳng kéo dài có thể làm suy yếu dây thần kinh phế vị, khiến nó kém hiệu quả hơn trong việc điều chỉnh các chức năng cơ thể.

Chấn thương: chấn thương thể chất hoặc tinh thần có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của dây thần kinh phế vị.

Nhiễm trùng: một số loại nhiễm trùng, chẳng hạn như nhiễm virus hoặc vi khuẩn, có thể gây tổn hại đến dây thần kinh phế vị.

Viêm: Tình trạng viêm mạn tính trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến hoạt động của dây thần kinh phế vị.

Phẫu thuật: Các thủ thuật phẫu thuật liên quan đến vùng cổ hoặc ngực đôi khi có thể dẫn đến tổn thương dây thần kinh phế vị.

Các cách thực tiễn để kích thích dây thần kinh phế vị

Kích thích dây thần kinh phế vị có thể giúp cải thiện chức năng của nó và tăng cường sức khỏe tổng thể. Dưới đây là một số cách thực tế để kích thích dây thần kinh phế vị:

Bài tập thở

Thở sâu bằng cơ hoành có thể kích hoạt dây thần kinh phế vị và thúc đẩy thư giãn. Hãy thử bài tập thở sau đây:

Ngồi hoặc nằm xuống ở tư thế thoải mái.

Đặt một tay lên bụng và tay còn lại lên ngực.

Hít vào thật sâu bằng mũi, để bụng nâng lên trong khi giữ ngực yên.

Thở ra chậm rãi bằng miệng, cảm nhận bụng hạ xuống.

Lặp lại quy trình này trong 5-10 phút mỗi ngày.

Làm Chậm Nhịp Thở - Hơi thở trở nên chậm dần để xoa dịu hệ thần kinh.

Tiếp xúc với lạnh

Việc để cơ thể tiếp xúc với nhiệt độ lạnh có thể kích thích dây thần kinh Vagus. Bạn có thể thử:

Tạt nước lạnh lên mặt bạn.

Tắm nước lạnh.

Chườm túi lạnh lên cổ bạn.

Thiền và Chánh niệm

Việc thực hành thiền và chánh niệm có thể giúp làm dịu tâm trí và kích hoạt dây thần kinh Vagus. Hãy dành thời gian mỗi ngày cho:

Các buổi thiền có hướng dẫn

Các bài tập thở chánh niệm.

Thư giãn cơ bắp tiến triển.

Gắn kết xã hội

Những tương tác xã hội tích cực có thể kích thích dây thần kinh phế vị và nâng cao sức khỏe tinh thần. Tham gia vào các hoạt động như:

Dành thời gian với những người thân yêu.

Tham gia vào các hoạt động nhóm hoặc thể thao

Hoạt động tình nguyện trong cộng đồng của bạn.

Hát và xướng âm

Hát, ngân nga hoặc xướng âm có thể kích hoạt dây thần kinh phế vị thông qua dây thanh quản. Hãy đưa những hoạt động này vào thói quen hằng ngày của bạn:

Hát những bài hát yêu thích của bạn.

Ngân nga nhẹ nhàng cho bản thân.

Hãy thực hành tụng niệm hoặc lặp lại các câu thần chú.

Tập thể dục

Việc tập thể dục thường xuyên có thể cải thiện chức năng Dây thần kinh phế vị và sức khỏe tổng thể. Hãy hướng đến các hoạt động như:

Đi bộ hoặc chạy bộ.

Yoga hoặc Thái Cực Quyền.

Tập luyện sức mạnh hoặc thể dục nhịp điệu.

Các bài tập cảm nhận cơ thể như Body Tapping hoặc Tree Shaking

Vỗ Cơ Thể - Vỗ cơ thể bằng nắm đấm để đưa bản thân trở lại với cảm nhận thân thể.
Lắc Cây - Một bài tập rung lắc để giải phóng căng thẳng ở cánh tay và vai.

Thư viện bài tập thông minh của ứng dụng NEUROFIT gợi ý các bài tập thân thể giúp giải tỏa căng thẳng trong vòng ba phút.

Trải nghiệm cá nhân với kích thích dây thần kinh phế vị

Ở NEUROFIT, chúng tôi đã tận mắt chứng kiến cách việc điều hòa hệ thần kinh thông qua dây thần kinh phế vị có thể mang lại những cải thiện đáng kể cho sức khỏe và tinh thần. Loren và tôi bắt đầu hành trình tìm hiểu hệ thần kinh sau khi trải qua căng thẳng mãn tính và kiệt sức.

Thông qua quá trình nghiên cứu và thử nghiệm cá nhân, chúng tôi nhận ra tác động sâu sắc của việc kích thích dây thần kinh phế vị đối với việc giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể. Chỉ sau 6 tuần sử dụng phiên bản đầu tiên của Ứng dụng NEUROFIT, Độ biến thiên nhịp tim của tôi đã tăng gấp đôi!

Ứng dụng NEUROFIT sử dụng công nghệ ĐỘ BIẾN THIÊN NHỊP TIM dựa trên camera, cho phép bạn đo nhịp tim, ĐỘ BIẾN THIÊN NHỊP TIM và nhiều thông số khác mà không cần thiết bị đeo.

Ứng dụng NEUROFIT của chúng tôi kết hợp nhiều kỹ thuật quý giá để kích thích dây thần kinh phế vị và thúc đẩy sức khỏe hệ thần kinh. Với các bài kiểm tra hằng ngày, bài tập soma được cá nhân hóa và huấn luyện bằng AI, ứng dụng của chúng tôi giúp người dùng đạt được một hệ thần kinh cân bằng và kiên cường.

Chương trình hướng dẫn cho hệ thần kinh của Ứng dụng NEUROFIT được thiết kế để giảm căng thẳng và khắc phục kiệt quệ chỉ trong vài tuần.

Các câu hỏi thường gặp về dây thần kinh phế vị

Dây thần kinh phế vị là gì?

Dây thần kinh phế vị là dây thần kinh dài nhất trong cơ thể con người, nối từ thân não đến nhiều cơ quan khác nhau. Nó đóng vai trò trung tâm trong việc điều hòa hệ thần kinh và các chức năng chính của cơ thể như nhịp tim, tiêu hóa và cân bằng cảm xúc.

Làm thế nào để tôi biết nếu dây thần kinh phế vị của mình không hoạt động đúng cách?

Dấu hiệu rối loạn dây thần kinh phế vị bao gồm các vấn đề về tiêu hóa, rối loạn nhịp tim, khó nuốt, thay đổi giọng nói, viêm mạn tính và các vấn đề về sức khỏe tâm thần.

Tôi có thể kích thích dây thần kinh phế vị được không?

Đúng vậy! Các bài tập soma, hít thở sâu, tiếp xúc với lạnh, thiền, tham gia hoạt động xã hội, ca hát hoặc tụng kinh, và tập thể dục thường xuyên đều là những cách tuyệt vời để kích thích dây thần kinh phế vị của bạn.

Làm thế nào NEUROFIT có thể hỗ trợ việc kích thích dây thần kinh phế vị?

Ứng dụng NEUROFIT cung cấp các bài tập cá nhân hóa, kiểm tra hằng ngày và huấn luyện được hỗ trợ bởi AI, giúp người dùng kích thích dây thần kinh phế vị và đạt được hệ thần kinh cân bằng. Bằng cách đưa các hoạt động này vào thói quen hàng ngày, bạn có thể cải thiện sức khỏe tổng thể và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Việc hiểu về dây thần kinh phế vị và chức năng của nó trong cơ thể là một bước quan trọng hướng đến sức khỏe tốt hơn. Bằng cách kích thích dây thần kinh này bằng những kỹ thuật đơn giản và thực tế được đề cập ở đây, bạn có thể giảm căng thẳng, nâng cao sức khỏe và sống một cuộc sống cân bằng hơn.

Thêm Từ NEUROFIT
Cân bằng hệ thần kinh của bạn trong 3 phút hoặc ít hơn. -Tạp chí Prevention
Ứng dụng NEUROFIT được Tạp chí SHAPE đánh giá là một sáng kiến đột phá về phục hồi.
NEUROFIT đã xoa dịu căng thẳng của tôi theo những cách mà thiền chưa bao giờ làm được. -Well and Good
Cuối cùng tôi cũng tìm ra cách xoa dịu hệ thần kinh đang căng thẳng của mình. -Body and Soul
4,7 sao 4,7 sao 100.000+ người
Chia sẻ bài viết:
Về Tác Giả
Andrew Hogue
Co-CEO, NEUROFIT
Andrew là Đồng Giám đốc Điều hành (Co-CEO) của NEUROFIT, tốt nghiệp Caltech với 10 năm kinh nghiệm về công nghệ và sản phẩm tại NASA, Snapchat, Headspace, Yale, và sở hữu các sản phẩm chăm sóc sức khỏe của riêng anh được hàng triệu người trên toàn thế giới sử dụng. Công việc của anh đã được giới thiệu bởi BBC, Wired, Forbes, Well+Good, SHAPE, Prevention, Men's Health, Real Simple, Business Insider, Medical News Today và nhiều kênh khác.
Sau khi đối mặt với hai thập kỷ căng thẳng mãn tính, kiệt sức và C-PSTD, anh đã ra mắt NEUROFIT nhằm cung cấp một giải pháp hiệu quả, dựa trên dữ liệu và dễ tiếp cận cho những thách thức này.
Hiện nay, ứng dụng NEUROFIT được hơn 2.000 bác sĩ, nhà trị liệu và huấn luyện viên sức khỏe hàng đầu sử dụng, tiếp cận hơn 100.000 người dùng ở hơn 100 quốc gia.
Hãy cân bằng hệ thần kinh, giảm căng thẳng và cảm thấy tuyệt vời nhất cùng NEUROFIT.
Giảm căng thẳng nhanh và cảm thấy tốt nhất:
Tải Ứng Dụng
Nhận Thù Lao Khi Chia Sẻ Ứng Dụng:
Trở Thành Huấn Luyện Viên Hệ Thần Kinh:
Chứng Nhận Huấn Luyện
Giải quyết kiệt sức trong tổ chức của bạn:
NEUROFIT Cho Nhóm
Bài viết về hệ thần kinh dựa trên nghiên cứu:
Thuật Ngữ Hệ Thần Kinh Trạng thái hệ thần kinh Ventral Vagal là gì? Hệ Thống Thần Kinh Ruột (ENS) là gì? Đánh Giá IG Cho NEUROFIT: Giải Quyết Căng Thẳng Trên Mạng Xã Hội Điều Khoản Dịch Vụ Chính Sách BảoMật